Om de drie maanden is er een nieuwe expositie met werk van de kunstenaars en ontwerpers van Ogenblik. Dit aan de hand van verschillende thema’s. Voor de meest actuele foto’s en informatie over onze gastexposanten kunt u het beste de facebookpagina raadplegen.
Expositie De gulden snede
van 22 april tot 21 juli 2023.
Al sinds de oudheid vinden veel wetenschappers de ‘gulden snede’ ofwel de ‘gouden’ of ‘goddelijk’ verdeling van een vlak fascinerend. Het gaat met name in de schilderkunst om een rechthoek, die je oneindig vaak in steeds kleinere vierkanten op kunt delen. Deze rechthoek bevat twee afmetingen in de verhouding 8:5 (exacter is het 1,618:1). De gulden snede wordt in de kunst vaak gebruikt om een harmonisch geheel te krijgen; om een natuurlijk en evenwichtig beeld te creëren. Veel kunstenaars zijn op zoek naar de optimale compositie van hun schilderij of kunstobject. Zo ook de kunstenaars, die meedoen aan de expositie “De Gulden Snede”:
Hannie Damen heeft een aquarel geschilderd met daarop het portret van de dirigerende Reinbert de Leeuw (1938-2020) afgebeeld. Hij was naast dirigent ook een talentvol pianist en componist. Op deze aquarel komt het centrum (of verdwijnpunt) van de gulden snede precies uit bij zijn dirigerende hand.
Als je de hoeken van de eerdergenoemde vierkanten met elkaar verbindt, krijg je een spiraal, ook wel de ‘gulden’ spiraal van Fibonacci genoemd. Deze spiraal komt overal in de natuur voor.


Gerda Douma illustreert met haar letterlijk verlichte werk, dat de ‘Gulden spiraal’ precies past in de rechthoek met steeds kleinere vierkanten. De olieverf op paneel zit in een gouden lijst en heeft de niet-onverwachte titel: de Gulden snede. De lichtjes, die de Gulden spiraal vormen kunnen aan- en uitgezet worden. Voor deze expositie heeft Gerda ook twee prachtige natuur-realistische schilderijtjes met de gulden spiraal in de vorm van een schelp en een slakkenhuis gemaakt.
De gulden spiraal is vaak ook herkenbaar bij verschillende bloemen en planten. Om optimaal zonlicht te kunnen opvangen is het belangrijk dat de blaadjes allemaal een andere kant op groeien en zo een schijf en/of spiraal vormen. Dit is duidelijk zichtbaar op het schilderij van Nelleke Koot. Het uitvergrootte, nog opgerolde varenblad laat, mede door de lichtval, de schoonheid en ingenieuze constructie van de natuur zien.

Daarnaast heeft Nelleke een niet alledaags werk ‘Alles draait om de zon’ gemaakt. Dit werk is opgebouwd uit 8×5 doosjes met elk een eigen ‘aards’ tafereeltje, die door de gouden spiraalvormige zonnestralen een mooi geheel vormen. Het bijbehorende gedichtje “de Zon” maakt het werk ook inhoudelijk extra boeiend.


De regel van derden is ook gebaseerd op de gulden snede, maar dan vereenvoudigd naar de verhouding van 3:1. Het onderwerp staat in één-derde deel van de afbeelding, waardoor het overige twee-derde deel meer ‘open’ blijft. De regel van derden leidt bijna vanzelfsprekend tot een boeiend en goed ingedeelde compositie.
Hanneke Luit zegt hier over: “Eerlijk gezegd maak ik niet vaak (bewust) gebruik van de gulden snede. Bij mijn foto’s pas ik wel regelmatig de regel van derden toe, omdat de standaardafmetingen van papier en lijsten daarop aansluiten. Naast dit gebruik, heb ik als onderwerp gekozen voor de gulden spiraal van Fibonacci. Hanneke heeft voor deze expositie een prachtige foto met verschillende soorten spiraalvormige slakkenhuizen. Door de ‘verstilde’ achtergrond lijkt deze foto wel een geschilderd stilleven. Hanneke heeft naast de genoemde schelpen de spiraal ook gevonden in de bloem van een Dahlia en de plaatsing van blaadjes in een vetplant. Om de spiraal beter uit te laten komen heeft zij de foto’s in ‘duotone’ omgezet.
Ook in de landschappen van Elbrich Wind-Wartena zie jede regel van derden terug. Zij zegt: “Voor mij is de Gulden snede een gevoelsmatige verhouding die een werk harmonie geeft. Voor deze expositie heb ik landschappen gemaakt, die gerelateerd zijn aan het Friese landschap. Het is een serie kleinere werken waarbij de horizon steeds een gouden streepje heeft als knipoog naar de Gulden snede.


Elk vierkant in de gulden snede bevat een cirkel; die steeds kleiner wordt.
Allart Okx is met dit gegeven aan het werk gegaan en heeft voor deze expositie het lichtobject en tevens klok ‘Blaupunkt’ gemaakt. In de uren en minuten verdeling van de versmolten glazen wijzerplaat zijn de ‘gulden’ cirkels gebruikt. ‘Hij zegt: Toen het thema bekend werd, heb ik meteen bedacht dat ik glas met een opgedampt goudlaagje wilde gebruiken. Dit zorgt niet alleen voor een mooie diepte als de duurzame ledlampjes oplichten om de tijd weer te geven, maar ook voor een mooi chique spiegeleffect als de klok uit staat.
De gulden snede is een veel gebruikte methode om te komen tot een evenwichtig ontwerp. Bij de bijzondere sieraden van Hennie Broers zijn de technische aspecten als het fijnzagen, de plaatsing en grootte van sieraadonderdelen en aangebrachte textuur van groot belang. Het zijn de belangrijke elementen die streven naar balans, orde en interessante composities. Het hangertje van zilver in combinatie met versteend hout en bamboe koraal, laat dit duidelijk zien.
